Reforma Rolna 1926 w Kruszewie

dodano przez admin dnia 24 lutego, 2012

 

Reforma Rolna 1926 w Kruszewie

Lp

Imię i nazwisko

 Powierzchnia ogólna W tym Ukaz

Zakup z Majątku Śliwno

1

Sp. Dominika Sokoła

15,0677

 9,3376

5,7301

2

Jan Sokół s. Józefa

14,7418

 8,7723

5,9695

3

Sp. Michała Sokoła

7,5440

  

4

Jan Ciereszko s.Antoniego

18,1709

 14,5049

3,6660

5

Paweł Ciereszkos.Józefa

47,6140

14,8764

32,7373

6

Konstanty Krysztopik s Józefa

29,0086

 19,8128

9,1958

7

Sp. Wojciecha Krysztopika

29,5110

 13,2543

16,2567

8

Sp. Kazimierza Ciereszko

12,4917

  

9

Józef Ciereszko s. Kazimierza

1,5687

1,5687

10

Zofia Krysztopik

4,4196

4,4196

11

Sp. Jana Ciereszko

12,2090

12,2090

12

Władysława Ciereszko

0,3859

13

Sp. Wincentego Trypuza

11,9508

11,9508

14

Franciszek Trypuz

12,4221

6,3436

6,0785

15

Sp. Józefa Trypuza

7,7005

7,7005

16

Sp. Jana Kozłowskiego

13,9925

13,9925

17

Józef Kozłowski s. Wojciecha

22,7616

15,5444

7,2172

18

Sp. Piotra Sokoła

14,1606

14,1606

19

Stanisław Sokół s. Piotra

7,2080

7,2080

20

Sp. Wojciecha Sokoła

12,3217

12,3217

21

Józef Sokół s. Wojciecha

4,9096

4,9096

22

Sp. Józefa Hajduczyka

20,5686

9,2811

11,2875

23

Sp. Mikołaja Hajduczyka

7,4111

7,4111

24

Józef Hajduczyk s Mikołaja

14,3228

3,7270

10,5958

25

Sp. Jana Hajduczyka

11,9304

11,9304

26

Sp. Mateusza Sokoła

8,4323

8,4323

27

Antoni Sokół s. Mateusza

32,1526

32,1526

28

Sp. Franciszka Sokoła

7,8189

7,8189

29

Piotr Sokół

50,8960

6,0851

44,8109

30

Stanisław Zagórski s. Józefa

43,5069

11,6664

31,8405

31

Piotr Zagórski s. Michała

41,8411

12,2845

29,5566

32

Sp. Piotra Sokoła

13,1281

13,1281

33

Aleksander Sokół

6,0758

6,0758

34

Bronisław Naumnik

13,6799

13,6799

35

Sp. Feliksa Zimnoch

16,3047

16,3047

36

Sp. Antoniego Dziejmy

41,1205

23,8111

17,3095

37

Franciszek Krysiewicz

20,6643

13,9330

6,7313

38

Sp. Michała Krysiewicza

18,5669

13,0420

5,5275

39

Antoni Trypuz s. Kazimierza

35,9393

31,2239

2,7154

40

Jan Korpacz s. Tomasza

18,9243

12,7198

6,2045

41

Franciszek Korpacz

17,6582

11,6566

6,0016

42

Wojciech Korpacz s. Tomasza

0,4330

43

Wojciech Zagórski s. Pawła

42,5753

12,7292

29,8461

44

Franciszek Zagórski

23,2250

13,9385

9,2865

45

Paweł Bołtruczyk

10,1010

10,1010

46

Sp. Kazimierza i Kajetana Bołtryczuka

13,1452

13,1452

47

Sp. Józefa Bołtruczyka

0,4113

0,4113

48

Sp. Pawła Sokoła

11,4268

11,4268

49

Franciszek Sokół s. Pawła

6,2292

6,2292

50

Sp. Feliksa Sokoła

6,4494

6,4494

51

Sp. Józefa Sokoła

20,5552

13,2961

7,2591

52

Antoni Krysiewicz

9,6069

5,3035

4,3034

53

Stanisław Krysiewicz

4,6831

4,6830

54

Dominik Korpacz

15,2614

15,2614

55

Franciszek Sokół s. Wawrzyńca

9,6768

9,6768

56

Sp. Tomasza Sokoła

5,1623

5,1623

57

Sp. Józefa Sokoła

9,9437

9,9437

58

Sp. Jana Sokoła

8,9285

1,4060

7,5225

59

Sp. Jana Jwaszczuka

8,8990

8,8990

60

Antoni i Stefania Zagórscy

10,9082

10,9082

61

Józef Iwaszczuk

12,4858

7,6780

4,8078

62

Sp. Franciszka Korpacza

7,1399

0,1399

63

Tomasz Korpacz

8,0257

8,0257

64

Sp. Michała Korpacza

8,2683

8,2683

65

Sp. Wojciecha Cieśluka

34,2606

9,5820

24,6786

66

Konstanty Cieśluk

7,8076

7,8076

67

Sp. Józefa Cieśluka

25,8193

9,2393

16,5800

68

Michał Sokół s.Józefa

13,1708

7,9142

5,2566

69

Aleksander i Józefa Szczepańscy

8,5933

8,5933

70

Jan Sokół s. Szymona

8,2743

8,2743

71

Adela i Helena Sokoły

7,1626

7,1626

72

Paulina Korpacz

3,1917

3,1917

73

Sp. Piotra Sokoła

18,1577

18,1577

74

Teofil Krysiewicz

17,7205

17,7205

75

Sp. Bolesława Krysiewicz

7,2301

7,2301

76

Walezja Janicka

0,4614

0,4614

77

Antoni Dziejma

9,9613

9,9613

78

Sp. Grzegorza Dziejmy

9,2268

9,2268

79

Sp. Stanisława Dziejmy

8,7566

8,7566

80

Sp. Jana Sokoła

7,8117

7,8117

81

Tomasz Sokół

7,7584

7,7584

82

Sp. Józefa Sokoła

7,8416

7,8416

83

Sp. Michała Iwaszczuka

14,1263

14,1263

84

Sp. Jana Iwaszczuka

13,3320

13,3320

85

Justyna Piekarska

0,1247

0,1247

86

Józef Krysiewicz

24,4616

13,9719

10,4897

87

Sp. Jana Krysiewicza

21,2035

12,4770

8,7265

88

Sp. Piotra Radłowskiego

25,8036

25,8036

89

Jan Radłowski s. Ubalda

7,9233

7,9233

90

Konstanty Radłowski s. Ubalda

14,9476

9,0549

5,8927

91

Józef Radłowski s. Ubalda

26,1912

8,9407

17,2505

92

Adam iAnastazy Zagórscy

8,8565

8,8565

93

Aleksander Zagórski

5,3919

5,3919

94

Franciszek Zagórski

31,1607

14,7916

16,3691

95

Sp. Macieja Sokoła

2,5805

2,5805

96

Antoni Sokół s. Macieja

4,2173

4,2173

97

Jan Zagórski

6,3247

2,2966

4,0281

98

Stanisław i Aleksander Sokoły

5,1463

5,1463

99

Sp. Stefana Kościuczyka

2,7258

2,7258

100

Sp. Antoniego Kościuczyka

0,2980

0,2980

101

Franciszek Gajdowski

8,6064

0,9730

7,6334

102

Bernard GajdowskI

12,9938

4,1516

8,8422

103

Feliks Gajdowski

9,3090

3,4708

5,8382

104

Stanisław Korpacz

3,4754

3,4754

105

Dominik Gajdowski

11,6889

1,2836

10,4053

106

Andrzej Półkośnik

5,5945

5,5945

107

Sp. Józefa Nierodzika

2,6550

2,6550

108

Antoni Bołtruczyk

0,7837

0,7837

109

Sp. Jana Bołtruczyka

0,6104

0,6104

110

Sp. Piotra Iwaszczuka

7,8328

7,8328

111

Jan Iwaszczuk

4,2544

4,2544

112

Bronisław Grochowski

9,0839

0,2685

8,8154

113

Józef Sadowski

7,5029

1,2242

6,2787

114

Władysław Perka

4,1874

4,1874

115

Juljan Turowski

0,2148

0,2148

116

Piotr Korza

2,4214

2,4214

117

Sp. Józefa Pietruszkiewicza

0,4650

0,4650

118

Antoni Sokół

4,9643

4,9643

119

Plac szkolny

2,0044

120

Plac publiczny

0,7431

121

Plac do kopania gliny

0,1229

122

Plac do kopania piasku

0,2969

123

Plac do kopania piasku

0,7080

124

Plac do kopania żwiru

0,1850

125

Przystań w siedliskach

0,9750

126

Przystań za szosą

1,4140

127

Przystań u Cieśluka

1,5145

128

Szosa

15,8759

OGÓŁEM

1531,9847

921,9908

609,9939

 

 

Aby ułatwić czytanie zestawienia pominąłem część rubryk szczegółowych. Dla zainteresowanych udostępnię skany rejestru. Z zestawienia wynika, że do mieszkańców Kruszewa należało ponad tysiąc pięćset trzydzieści hektarów ziemi. Właścicielami ponad dziewięciuset hektarów stali się mieszkańcy Kruszewa w wyniku reformy carskiej z marca 1864 roku. Pozostałą część kupili z rozparcelowanego majątku Śliwno. Majątek zbankrutował przed I Wojną Światową i przejął go rosyjski Bank Włościański. On to właśnie podzielił go na działki i sprzedał okolicznym chłopom-włościanom. Ziemie po północnej stronie gościńca prowadzącego do byłego pałacu kupili mieszkańcy Kruszewa. Po stronie południowej mieszkańcy Izbiszcz. Majątek Karpiniec podzielono pomiędzy mieszkańców wsi Konowały i Pańki. Rosyjski Bank Włościański udzielił na zakup ziemi kredytu. Po odzyskaniu niepodległości, rząd Polski realizując Reformę Rolną z 15.07 1920 roku dążył do uporządkowania stosunków własnościowych. Przeprowadził akcję parcelacji i scalania gruntów. Działkom założono nowe Księgi Wieczyste. Skutki reformy były dla wsi bardzo widoczne. Około jedna trzecia mieszkańców opuściła wieś i przeniosła się na nowe działki, na kolonie. Przez wszystkie lata trzydzieste trwała tam budowa nowych domów i budynków gospodarczych. Zlikwidowano szachownicę, która była wielkim utrudnieniem dla chłopów. Pozostawione we wsi siedliska odkupili sąsiedzi. Wprawdzie mieszkańców ubyło ale pozostałym dało to możliwość rozbudowy własnych gospodarstw. Pożyczki z banku rosyjskiego przejął Państwowy Bank Rolny. Długi zostały częściowo umorzone i przeszacowane. Nowa pożyczka Funduszu Obrotowego Reformy Rolnej oprocentowana została na 4,5 % w stosunku rocznym. Średnia wielkość gospodarstwa to ok. 13 ha. Jedynie 15 gospodarstw miało powyżej 20 ha, a tylko jedno ponad 50 ha. Na bazie tego właśnie gospodarstwa po różnych perypetiach w 1935 roku powstała Parafia Katolicka i kościół. Oprócz tego na wydzielonej działce w Kruszewie zbudowano w 1926 roku piękną w stylu dworu polskiego Szkołę Powszechną istniejącą do dnia dzisiejszego. Autorzy reformy rolnej w zagospodarowaniu ojczystej ziemi zadbali o strategiczne potrzeby wsi. Wyznaczono kopalnię gliny, kopalnię piasku i żwiru. Trzy wyznaczone przystanie rzeczne pozwalały na dopłynięcie w dowolne miejsce na rzece. Wreszcie cała sieć zaprojektowanych dróg gospodarczych pozwalała na zwózkę plonów rolnych czy drzewa z lasu z każdej działki. Z upływem czasu na Kruszewskich polach zmienili się gospodarze. Poprzesuwały się granice niektórych działek, jedne się skurczyły inne rozrosły się. Ogólnie możemy powiedzieć, że podział gruntów dokonany w latach dwudziestych XIX w. pozostał nie zmieniony. Bez trudu, ze starą mapą odnajdziemy dowolną działkę siedliskową czy rolną. Jedyny problem możemy mieć z działkami na Narwi. Rzeka zmieniła się nie do poznania. Po wspaniałej dziewiczej rzece pozostało tylko wspomnienie. Narew wyschła wskutek błędnego gospodarowania przez współczesnych. Na jednej z umów kredytowych Banku Rolnego z 1934 roku dotyczących kupna ziemi postawiono pieczątkę o treści: „ Są ludzie i są prace ludzkie tak silne i tak potężne że śmierć przezwyciężają i obcują między nami”- Józef Piłsudski .I rzeczywiście -praca wykonana przez mierniczych służy ludziom do dzisiaj. Winniśmy pokoleniu Józefa Piłsudskiego wdzięczność i pamięć.

 

Grzegorz Krysiewicz

 

 

Ps. Oczywiście jestem potomkiem jednego z ówczesnych mieszkańców Kruszewa.

 

 

Bibliografia:

Rejestr Pomiarowy ułożył w r. 1929 mierniczy przysięgły Stanisław Jeżykiewicz

 

 

 

 

 

 

 

Ten wpis opublikowano w kategoriach: Artykuły, Historia z tagami: , , . Dodaj do zakładek ten link.

Komentowanie wyłączono.